Meme Kanserinin Jinekolojik İzlenimi
Meme kanserinde yumurtalık hormonlarının hastalığı kötüleştirici rolü bulunmaktadır. Bundan dolayı yumurtalığı baskılayıcı ilaçlar da tedaviye eklenebilir.
Yumurtalıkların fonksiyonunun durdurulması:
Bazı ilaçlar kullanılarak yumurtalık fonksiyonları durdurulabilir. Böylelikle bu hastalar dışarıdan ilaç verilerek bir nevi menopoza sokulur. Kullanılan ilaç Selektif Estrojen Reseptör Modülatörü (SERM) diye adlandırılan ilaç grubu üyesi olan tamoksifen dir.
Tamoksifen aslında östrojen reseptörüne bağlanarak östrojenin etkilerini engeller. Fakat mekanizması tam olarak bilinmeyen orta derecede östrojenik etki yaptığı da bilinmektedir.
Dolayısıyla östrojene duyarlı değişik bölgelerde farklı etkiler yapmaktadır. Bu dokuya özel etkisi nedeniyle meme kanserinde anti karsinojenik ilaç olarak kullanılır. Etkinliği yüksektir ve hastalar tarafından iyi tolere edilir. Fakat rahim içi tabakası endometriuma da kanser yapıcı bir etkisi vardır. Bu nedenle tamoksifen kullanan meme kanseri olan hastalar kadın doğum muayenelerine daha sık gitmek zorundadırlar. Tamoksifenin meme kanseri yayılımını ve diğer meme de kanser gelişimini engellemesine rağmen rahim kanseri riskini artırması önemlidir. Özellikle menopoz sonrası menopoz meme kanseri olup tamoksifen kullanan kadınlarda kanser riski daha fazladır ve tamoksifen ile tedavi sırasında gelişen endometrial kanserin daha ileri evre ve kötü seyrettiği bildirilmiştir.
Tamoksifen kullanan meme kanserli kadınlarda, endometrium kanseri gelişme riskinin ötesinde başka bazı şikayetler ve dikkate alınması gereken hususlar vardır. Bunlar : Menopoza yakın hastalarda miyom ve jikolata kisti ( endometrioma) tespit edildiğinde, bunların menopoz sonrası küçüleceği gerçeği dikkate alınarak ameliyat edilmezler. Eğer böyle hastalar tamoksifen kullanırsa bunlarda büyüme olabileceği göz ardı edilmemelidir.
Üreme çağındaki kadınlara oranla yaşlı kadınlarda tekrarlayan genital akıntı çok az görülür. Tamoksifen kullanan hastalarda ise buna daha sık rastlanmaktadır. Bu yüzden meme kanseri olan kadınlar akıntıları olduğunda kadın doğum doktoruna baş vurmalıdır.
Menopoz öncesi meme kanseri geçirip tamoksifen kullanan hastalarda; tamoksifen vajina epiteli üzerine anti östrojenik etki göstererek vajinal kuruluğa ve cinsel ilişkide ağrıya yol açabilir.
Tamoksifen yumurtalık kistleriyle de ilişkili olabilir. Meme kanserinin yumurtalık kanseriyle birlikte olabilme olasılığı dikkate alınmalıdır.Tamoksifen kullanan veya kullanmayan meme kanserli hastaların muayenesine over kisti ile karşılaşıldığında bu kistler dikkatlice araştırılmalıdır.
Tamoksifen meme kanserli, östrojen reseptörü pozitif olan hastaların tedavisinde ve metastazların önlenmesinde oldukça etkindir. Bu ilaç kullanılmaya başlamadan önce hastanın kadın hastalıkları doktoru tarafından jinekolojik muayenesi ve gerekli tetkikleri yapılmalı, tedavi sırasında da olası yan etkileri dikkate alınarak hastanın dikkatle izlenmesi, periyodik kontrolerinin yapılması gerekir.