İntrauterin İnseminasyon (AŞILAMA)
İntrauterin inseminasyon, infertilite tedavisinde en sık kullanılan tedavi metotlarından birisidir. Kolay uygulanır olması, invaziv olmaması, tüp bebeğe oranla maliyetinin çok daha az olması nedeniyle yaygın olarak uygulanmaktadır.
Özellikle, açıklanamayan infertilite, servikal faktör bozukluklarında, hafif erkek faktörü patolojilerinde, ejekulasyon bozukluğunda ve hafif endometriozis vakalarında ilk akla gelen tedavidir.
Sadece ovulasyon indüksiyonu yapmak bile gebelik şansını arttırmaktadır. Ovulasyon indüksiyonu + intaruterin inseminasyon yapmak, tek başına ovulasyon indüksiyonu yapmaya oranla gebelik şansını daha fazla arttırmaktadır.
İntrauterin inseminasyonda gebelik oranının artmasının nedenleri olarak: Sperm hazırlanması esnasında seminal sıvının bazı toksin ve bakterilerden kurtulması, sperm başındaki akrosom reaksiyonunun arttırılması, böylece spermlerin oositlere daha iyi penetre olmasının sağlanması ve olası servikal patolojilerin bay-pas edilmesi gösterilmektedir. Ovulasyon indüksiyonu ile birden fazla oositin gelişmesi de şansı arttıran faktörlerdendir.
İntrauterin inseminasyona karar verirken yukarda belirtilen nedenlerden birinin çifte olması, hastanın yaşı ve infertilite süresi dikkate alınmalıdır. Yukarıda belirtilen nedenlerden daha ağır bir patoloji varsa veya hastanın yaşı 40 ‘ın üstünde ise itrauterin inseminasyon yapılmamalıdır.
Yapılmasına karar verildiğinde önce hasta hazırlanır.
Hastanın Hazırlanması
- Adetinin 3.cü günü Ultrason ile hastanın overleri (yumurtalıkları) ve uterusun muayenesini takiben hastanın yumurtalık rezervi dikkate alınarak seçilen ilaç uygun dozda uygulanmaya başlanır.
- Periyodik aralarla ultrason muayenesi yapılarak folikül gelişimi takip edilir. Burada amaç 1-3 arasında folikülün gelişmesinin sağlanmasıdır. Folikül sayısı 4 ve üstünde olduğunda olası çoğul gebeliği önlemek için İnseminaston işlemi iptal edilir.
- Folikül veya foliküllerin çapı 18 mm ye ulaşınca çatlatma iğnesi yapılır ve yaklaşık 36 saat sonra intrauterin inseminasyon işlemi gerçekleştirilir.
İşlemin Yapılması
- İki üç gün perhiz yapması tenbih edilmiş beyin spermleri alınıp hazırlanır.
- Hasta jinekolojik masaya litotomi pozisyonun da yatırılır.
- Spekulum yerleştirilir ve serviks (rahim ağzı ) temizlenir.
- Steril bir kateter, kanal servikalden geçip uterin kaviteye ulaştığında hazırlanan spermler kateterin içinden uterin kaviteye enjekte edilir.
İşlemden 14 gün sonra gebelik testi yapılır.
Başarı Oranı
Başarı oranı, hastanın yaşı ile orantılı olarak değişmektedir. 20-25 yaş grubu hastalarda %25’e varan bir başarı olabilirken, 35 yaşından fazla olan hastalarda bu oran %8-9 civarındadır.
Sonuç başarısız olduğunda hastanın yaşı ve yumurtalık rezervi dikkate alınarak bir veya 2 kez tekrarlanabilir. Sonuç alınamadığında tüp bebeğe geçilir.
Olası Komplikasyonlar
Hastanın gebe kalamaması büyük olasılıktır. Bunu daha önceden hastayla paylaşmak ve hastayı büyük bir beklenti içine sokmamak gerekir.
İnseminasyonun en önemli iki komplikasyonu:
- Çoğul gebelik ihtimali. Bu gün çok iyi bilinmektedir ki özellikle ikizin üstündeki çoğul gebelikler hem anne açısından hem de bebek açısından ciddi komplikasyonlara neden olmaktadır. Bunu hastayla paylaşmak ve bundan kaçınmak gerekir.
- Ovartan Hipersitimülasyon sendromu (OHSS): Bazı hastalar ovulasyon indüksiyonu için verilen ilaçların dozu küçük de olsa bunlara karşı çok şiddetli reaksiyon verebilmektedir. OHSS derecesine göre hastaya için çok ciddi şekilde zararlı olabilmektedir. Bundan kaçınmak için de ovulasyon indüksiyonunun iyi monitorize edilmesi gerekir.
